Nhà gỗ kẻ truyền là một loại kiến trúc dân gian đặc trưng của các vùng miền Bắc Bộ, với các thành phần chính bao gồm cột, sàn, tường và mái. Mái nhà gỗ kẻ truyền thường được lợp bằng ngói, là một phần quan trọng trong kết cấu và thẩm mỹ của ngôi nhà. Tuy nhiên, trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại ngói lợp nhà gỗ khác nhau, mỗi loại đều có những ưu và nhược điểm riêng. Dưới đây là một số loại ngói lợp mái nhà gỗ kẻ truyền Bắc Bộ phổ biến nhất, cùng với ưu và nhược điểm của từng loại:
Ngói đất nung
Ngói đất nung là loại ngói truyền thống của Việt Nam, được làm từ đất sét nung ở nhiệt độ cao. Ngói đất nung có độ bền cao, khả năng chống thấm tốt, màu sắc đa dạng và giá thành tương đối rẻ. Ngói đất nung cũng là hình ảnh gợi nhớ nhất về những ngôi nhà cổ truyền, những xóm làng với mái ngói rêu phong.
Ưu điểm:
- Độ bền cao, có thể sử dụng lên đến hàng trăm năm
- Khả năng chống thấm tốt, không bị dột, nứt
- Màu sắc đa dạng, có thể lựa chọn theo sở thích
- Giá thành tương đối rẻ
Nhược điểm:
- Trọng lượng nặng, khó vận chuyển và lắp đặt
- Dễ bị rêu mốc nếu không được bảo dưỡng thường xuyên
Ngói tráng men
Ngói tráng men là loại ngói được tráng một lớp men lên bề mặt, giúp tăng khả năng chống thấm và chống rêu mốc. Ngói tráng men có màu sắc tươi sáng, bắt mắt và tuổi thọ cao hơn ngói đất nung.
Ưu điểm:
- Độ bền cao, có thể sử dụng lên đến hàng trăm năm
- Khả năng chống thấm và chống rêu mốc tốt
- Màu sắc tươi sáng, bắt mắt
- Giá thành cao hơn ngói đất nung
Nhược điểm:
- Trọng lượng nặng, khó vận chuyển và lắp đặt
- Giá thành cao
Ngói xi măng
Ngói xi măng là loại ngói được làm từ xi măng, cát và sợi thủy tinh. Ngói xi măng có trọng lượng nhẹ, dễ vận chuyển và lắp đặt, khả năng chống thấm tốt và có nhiều màu sắc lựa chọn.
Ưu điểm:
- Trọng lượng nhẹ, dễ vận chuyển và lắp đặt
- Khả năng chống thấm tốt
- Có nhiều màu sắc lựa chọn
- Giá thành tương đối rẻ
Nhược điểm:
- Độ bền thấp, chỉ sử dụng được khoảng 20-30 năm
- Không có tính thẩm mỹ cao như ngói đất nung hoặc ngói tráng men
Ngói nhựa
Ngói nhựa là loại ngói được làm từ nhựa PVC hoặc PP. Ngói nhựa có trọng lượng nhẹ, dễ vận chuyển và lắp đặt, khả năng chống thấm tốt và có nhiều màu sắc lựa chọn.
Ưu điểm:
- Trọng lượng nhẹ, dễ vận chuyển và lắp đặt
- Khả năng chống thấm tốt
- Có nhiều màu sắc lựa chọn
- Giá thành tương đối rẻ
Nhược điểm:
- Độ bền thấp, chỉ sử dụng được khoảng 20-30 năm
- Không có tính thẩm mỹ cao như ngói đất nung hoặc ngói tráng men
Ngói bitum
Ngói bitum là loại ngói được làm từ sợi thủy tinh hoặc nhựa, phủ một lớp bitum bên ngoài. Ngói bitum có trọng lượng nhẹ, dễ vận chuyển và lắp đặt, khả năng chống thấm tốt và có nhiều màu sắc lựa chọn.
Ưu điểm:
- Trọng lượng nhẹ, dễ vận chuyển và lắp đặt
- Khả năng chống thấm tốt
- Có nhiều màu sắc lựa chọn
- Giá thành tương đối rẻ
Nhược điểm:
- Độ bền thấp, chỉ sử dụng được khoảng 20-30 năm
- Không có tính thẩm mỹ cao như ngói đất nung hoặc ngói tráng men
Kết luận
Tổng hợp lại, các loại ngói lợp mái nhà đều có những ưu và nhược điểm riêng. Người tiêu dùng cần phải cân nhắc và lựa chọn phù hợp với nhu cầu sử dụng của mình, đồng thời bảo dưỡng và chăm sóc thường xuyên để gia tăng độ bền và tuổi thọ của mái nhà. Trong các loại ngói chúng tôi đề cập trong bài viết thì có hai loại ngói thường xuyên được sử dụng trong lợp mái nhà gỗ kẻ truyền nhất đó là ngói đất nung và ngói tráng men, các loại ngói còn lại vẫn có những gia đình sử dụng nhưng trong kiến trúc nhà gỗ cổ truyền Bắc Bộ việc sử dụng ngói đất nung sẽ giữ được nét truyền thống và giá trị nghệ thuật cho ngôi nhà. Đặc biệt ngói đất nung sẽ nhuộm màu rêu phong sau nhiều năm sử dụng, đó cũng chính là sự hoài niệm thay vì những màu nói đỏ tươi hay sặc sỡ sắc màu của các loại vật liệu hiện đại.